De passieve bouwwijze is wereldwijd een begrip. Stichting PassiefBouwen is sinds 2006 de organisatie die passief bouwen in Nederland faciliteert en promoot. Om de energetische prestaties van een passief gebouw (nieuwbouw of renovatie) te bereiken is een soepel proces en de levering van passende kwaliteit noodzakelijk. De stichting is de certificaathouder van het PassiefBouwenKeur®, het specifiek op de Nederlandse bouw afgestemde passiefhuis certificaat met een uitstekende kwaliteitsborgingen. Wij borgen de kwaliteit op verschillende vlakken gedurende het gehele proces, van initiatief tot en met oplevering. Zowel op persoonlijk als technisch vlak zijn wij continu bezig kwaliteit te stimuleren en te verbeteren. Het PassiefBouwenKeur leidt tot een verhoogd kwaliteitsbesef en een betere beheersing van risico’s. Daarom is meten ook weten. Een meting geeft aan waar men staat en leidt tot aantoonbare en gegarandeerde kwaliteit. De opdrachtgever krijgt door deze kwaliteitsborgingen van het PassiefBouwenKeur® daadwerkelijk het gewenste eindresultaat.
De Stichting PassiefBouwen is in het leven geroepen om de toepassing van passief bouwen in Nederland te stimuleren. In de stichting zijn particuliere marktpartijen en overheden verenigd.
Deelnemers zijn – naast overheid en koepelorganisaties – een groot aantal vooraanstaande bedrijven en organisaties op het gebied van architectuur en ontwerp, bouw en constructie, energie, elektronica, isolatie, verwarming, koeling, bouwmaterialen, etc. De deelnemers bekostigen samen het werk van de stichting.
Taak van de stichting is om:
- passieve zonne-energie en zonpassieve bouwwijzen te bevorderen
- marktpartijen bij elkaar te brengen
- werkwijzen en producten voor Passief Bouwen te (laten) ontwikkelen
- voorlichting en informatie aan alle doelgroepen te geven
- contacten met overheden en relevante organisaties te onderhouden
- bijdragen te leveren over regelgeving en normering
- kwaliteitsbevordering, productontwikkeling, onderzoek, opleiding en marktintroductie te stimuleren en ondersteunen.
Het dagelijks bestuur van de stichting wordt bijgestaan door een Adviesraad en een Architectenraad. De Adviesraad bestaat uit mensen die op het gebied van wetenschap, techniek of marktinzicht een bijdrage leveren aan het werk van de stichting. De combinatie van wetenschap en praktijk maakt de stichting tot een slagvaardige aanjager op de markt. De architectenraad bestaat uit vooraanstaande architecten op het gebied van passief bouwen. Zij behartigen de belangen van Nederlandse architecten die de passieve bouwmethode onderschrijven.
Passief bouwen is eeuwenoud en heeft in verschillende klimaten ontwikkelingen gekend. Zelfs Socrates, 470 – 399 voor Christus, beschreef het al en het werd in het oude Griekenland bewust toegepast. Passief bouwen is niet ingewikkeld, maar vraagt wel extra aandacht voor details. Laten we de gebouwde omgeving langdurig energiezuinig maken door de warmtevraag zo veel mogelijk te beperken en dan pas met installaties aan de slag te gaan. Het kan, het huidige passiefhuis concept bewijst dit al meer dan 25 jaar, wie kan dat nog meer zeggen. Passief is pas écht duurzaam, durable én sustainable!
Ons erfgoed
De grondleggers van de Stichting PassiefBouwen bouwden in de jaren ’80 al woningen volgens het passiefhuis principe. Het concept, dat wij in Nederland PassiefBouwen noemen, is in Europa en in Noord America in de jaren ’70 ontstaan als experimentele woonhuizen. Voorbeelden hiervan zijn het Vagn Korsgaard and the DTU zero-energy house. (1973) en het Hörster, Steinmüller and the Philips Experimental House (1975).
Vagn Korsgaard-DTU zero-energy house. (1973) Hörster, Steinmüller-Philips Experimental House (1975). Bron: Passipedia.org
De Ijslands-Nederlandse Architect Jón Kristinsson (thans Erevoorzitter van de Stichting) bouwde in 1982 in Schiedam al 184 passieve huurwoningen in samenwerking met Ingenieur Chris Zijderveld (ex. Voorzitter en mede oprichter van de Stichting) die daar destijds Wethouder was. Deze ‘Minimum Energie woningen’ zoals ze werden genoemd hadden balansventilatie en verbruiken nog steeds minder dan 500 kubieke meter gas per jaar. Met een moderne HR WTW zouden ze zeker in de buurt van 150 kuub gas komen. Dat is 1500 kWh energie gedeeld door 100m2 woonoppervlag komt dat uit op ongeveer 15kwh per vierkante meter per jaar, volledig passief waardig dus!
Eerste Passieve woningen in Nederland, Schiedam (1982) Bron: Jon Kristonsson
Bijna een decennium later bouwde Prof. Dr. Wolfgang Feist zijn eerste Passieve woningen waaruit het Passiefhaus Institut (PHI) in Darmstadt is ontstaan. Hij heeft het concept vervolmaakt en een organisatie opgebouwd die inmiddels wereldwijd de passieve bouwwijze faciliteerd. Passief is daarmee een merk en een norm tegelijk, het staat synoniem voor comfort, gezondheid en het laagst mogelijke energieverbruik.
Darmstadt Kranichstein Erste FassivHaus Dr. Wolfgang Feist (1991) Bron: PHI
Het mooie van de woningen van Prof. Dr. Feist is dat hij ze na 25 jaar nog eens op de meest uiteenlopende onderdelen heeft getest. En wat blijkt, deze woningen scoren zonder noemenswaardig onderhoud (de kanalen van de WTW zijn bijvoorbeeld nooit gereinigd) dat de binnenlucht een stuk beter is dan de buitenlucht. Ook de kierdichtheid van de woning is nog altijd zeer hoog en de isolatie en het pleisterwerk is getest. Als je bedenkt dat deze woningen vrijwel geen energie hebben verbruikt en geen onderhoud behoeven zijn ze qua exploitatie altijd winnaar. Bij een conventionele woning was in die 25 de verwarmingstoestel al vervangen geweest terwijl het energieverbruik makkelijk 10x zo hoog is. Op youtube zijn filmpjes te zien waar ze de tests van deze woningen na 25 jaar laten zien.