in Darmstadt, vlakbij Frankfurt, vond eind april alweer de twintigste internationale Passiefhuis conferentie plaats en dat was niet zo maar een conferentie. vanuit alle hoeken van de wereld komen professionals die iets doen met dit bouwconcept naar Duitsland, om zich twee dagen lang onder te dompelen in presentaties en lezingen.
Door Frank Grootenboer voorzitter stichting Passiefbouwen
Meer dan 800 professionals zaten er in de plenaire zaal, waaronder een groot aantal Chinezen. Maar er waren ook mensen uit Australië, Canada, Japan, Korea, Nieuw-Zeeland, Mexico, Turkije, Saudi Arabië, Rusland, USA en natuurlijk uit bijna alle landen van Europa. Het is een feestje van ruim een half miljoen, want een toegangskaartje kost bijna zevenhonderd euro…
Tijdens de plenaire sessies werd regelmatig tussendoor geapplaudisseerd, waarmee ik een beetje een gevoel kreeg bij een Apple introductie aanwezig te zijn. De bezoekers lijken het anoniem eens te zijn dat je voor een duurzame toekomst niet om passieve gebouwen heen kunt. Had Professor Doctor Wolfgang Feist ooit kunnen bedenken dat de eerste passieve woningen die hij in Darmstadt bouwde hiertoe zouden leiden? De vergelijking dringt zich op: had Steve Jobs kunnen vermoeden dat Apple zo groot werd toen hij in zijn garage zijn eerste computer bouwde? Beide heren volgde hun passie en bouwde het in hun overtuiging beste product, met als gevolg dat zij al op snel trouwe aanhangers konden rekenen.
Tot zover houdt de vergelijking wel op natuurlijk, want één van de rijkste ondernemingen van de wereld kun je moeilijk vergelijken met het Passiefhaus Institut: het onafhankelijke onderzoeksinstituut dat verantwoordelijk is voor de bouwfysica gerelateerde adviesdiensten en technische begeleiding van het passiefhuis concept.
waar zijn de nederlanders?
Tot mijn spijt kon ik het aantal aanwezige Nederlanders deze twee dagen slechts op twee handen tellen, terwijl wij toch erg dichtbij wonen. Passiefb uwen is in België enorm populair en in het Brussels gewest zelfs verplicht. In Frankrijk neemt de populariteit de laatste jaren zeer sterk toe en in Duitsland is iedereen bekend met dit bouwconcept. Hoe komt het toch dat dit in Nederland niet massaal omarmen? Is het omdat wij geen bouwcultuur hebben en doorgaans de ontwikkelaars bepalen wat wij kunnen kopen? Is het omdat de architect in Nederland een minder vooraanstaande rol in het bouwproces heeft Onbegrijpelijk dat in Nederland (om maar eens iets
te noemen) de machines voor de wereldwijde fabricage van semiconductors worden gemaakt, maar dat we op het gebied van innovatie in de bouw hopeloos achterlopen. We bungelen zelfs onderaan het lijstje Europese landen op dit gebied.
Een lichtpuntje is dat fresh-r, een ventilatiesysteem van het Nederlandse bedrijf Vaventis, op de Passiefhuis Conferentie de gedeelde tweede plaats bij de Component Awards heeft gewonnen. Verder hebben wij al dan niet door het Passiefhaus Institut (PHI) gecertifi erde architecten in Nederland waarmee we jaarlijks enkele tientallen passieve gebouwen realiseren. Maar met deze getallen blijft het een nicheproduct.
Apple verkocht haar Mac computers vroeger voornamelijk aan grafische bedrijven en ze werden pas zo groot door écht te innoveren en niet alleen iets beters te maken dan de concurrent. PasssiefBouwen is ook helemaal niet zo innovatief. Het is vooral veel beter en qua concept uitermate logisch. Een Passief gebouw moet vooral goed ontworpen, uitgebreid berekend en zeer nauwkeurig uitgevoerd worden. De woningen van Professor Feist uit de jaren ’80 presteren heden te dage nog altijd even goed als toen ze net waren opgeleverd, dat is pas duurzaam.
Eén van de presentaties was de door de Stichting PassiefBouwen met een Award geprezen renovatie van het monument ‘De Nijverheid’ in Kapelle.
nederlandse projecten
Terug naar Darmstadt. Beide dagen kon je na de plenaire sessies, waarmee de dagen begonnen, kiezen uit een programma van tientallen presentaties die gelijktijdig in vier zalen werden gehouden. Achterin de zaal zaten tolken en met name de Aziatische bezoekers maakten hiervan dankbaar gebruik.
Voor ons waren de Engelse en Duits presentaties gelukkig goed te volgen.
Eén van de presentaties was de door de Stichting PassiefBouwen Nederland met een Award geprezen renovatie van het monument ‘De Nijverheid’ in Kapelle. Robert de Bourgraaf van Dubourgraaf presenteerde hoe een tot verval gedoemd gebouw, dat ternauwernood aan sloop ontsnapte, dankzij medewerking van monumentenzorg een functioneel metamorfose onderging van donker en tochtig agrarisch industrieel erfgoed tot inspirerende, lichte, comfortabele woon-werkruimte. Dankzij PassiefBouwen wordt tevens
een energiebesparing van 70% gerealiseerd. Een voorbeeld voor de inspiratie en hoge kwaliteit die PassiefBouwen en Renoveren kunnen stimuleren. Geweldig dat dit Nederlandse voorbeeldproject tijdens een wereldwijde bijeenkomt zoveel aandacht heeft gekregen.
Tweede Nederlandse presentatie was van Reimar von Meding van KAW Architecten over de Reimarkt, aangekondigd als ‘eerste supermarkt voor duurzame renovatie bereikbaar voor de consument’. Los van het feit dat dit helemaal niets met Passiefb uwen te maken heeft loopt Nederland met deze, door Energiesprong ge-co-fiancierde projecten voor grootschalige woningrenovaties, voorop in Europa.
Er is nu zelfs een Interreg V project waarmee we deze kennis naar de ons omringende landen exporteren. Is dit onze innovatiekracht of worden wij vooral geholpen door de grote hoeveelheden woningen van gelijk type, die wij de na de oorlog hebben gebouwd? Hoe dan ook, je kunt in Nederland een renovatie naar ‘0-op de meter’ in een winkel kopen. Helaas niet een passieve renovatie, maar het is wel uniek genoeg om het op het passiefhuis conferentie te mogen verkondigen.
PassiefBouwen omarmen
Wat mij het meest is bijgebleven zijn de woorden van Claude Turmes, lid van het Europees Parlement, die zei dat er een wereld van vooren na de Parijs Klimaattop is. Op 12 december stemden de bijna 200 deelnemers in met een nieuw bindend klimaatakkoord. Daarmee moet de uitstoot van broeikasgassen worden teruggedrongen en de opwarming van de aarde worden beperkt tot maximaal 2 graden, met 1,5 graad als streefwaarde. Dit besluit moet ervoor zorgen dat we de fossiele brandstoffen die nu nog in de grond zitten, daar zo
veel mogelijk laten zitten. De opwarming die het verbranden van deze voorraad tot gevolg heeft is desastreus voor onze planeet. PassiefBouwen is zo’n simpel en logisch concept en draagt maximaal en langdurig mee aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving, dat iedereen dit concept zou moeten omarmen.
Ik heb hier niets aan toe te voegen.
Claude Turmes, lid van het Europees Parlement: ‘Er is een wereld van voor en na de Parijs Klimaattop.’
Deze pagina’s komen tot stand onder verantwoordelijkheid van de
Stichting PassiefBouwen.nl. Deze stichting bevordert passief bouwen in ons land. Passief bouwen leidt tot comfortabele gebouwen, met een goed binnenklimaat, toekomstwaarde en een aanzienlijke besparing op energiekosten.
T. 0888 – 58 58 58
Download hier de originele publicatie (pdf) :
